دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ خورشیدی / ۱۲ مه ۲۰۲۵ میلادی، میناب
در پی تشدید تنش‌ها در مناطق بلوچ‌نشین جنوب شرق ایران، گزارش‌ها از افزایش ناآرامی‌ها، بازداشت‌ها و تخریب اموال خبر می‌دهند. به‌ویژه در بندرکلاهی شهرستان میناب، مردم با شرایطی رو به رو هستند که صدای آن‌ها در سایه سکوت رسانه‌ای گم شده و پیگیری‌های خانوادگی در این منطقه با پاسخ‌های مبهم یا بی‌پاسخ مواجه شده است.
در هفته‌های اخیر، نیروهای نظامی و امنیتی چندین بار وارد بندرکلاهی شدند، بدون آن که مجوز قضائی برای این اقدام‌ها داشته باشند. این اقدامات با واکنش‌هایی از سوی مردم همراه بوده است، از جمله ایجاد راه‌بندان‌ها در ورودی شهر. در واکنش به این مقاومت مدنی، نیروهای امنیتی با برخوردهای خشونت‌آمیز مواجه شده‌اند؛ از جمله تیراندازی هوایی، ضرب‌وجرح زنان معترض، تخریب منازل و اموال شخصی و حتی از بین بردن دوربین‌های مدار بسته نصب‌شده در حیاط خانه‌ها به‌منظور جلوگیری از مستندسازی حوادث.
در یکی از مواردی که به‌دست رسانه‌ها رسیده است، ویدیویی منتشر شده که نشان می‌دهد یک زن بلوچ توسط نیروهای نظامی محاصره و چادر از سرش کشیده می‌شود و سپس مورد ضرب‌وجرح قرار می‌گیرد. این تصاویر باعث افزایش نگرانی‌ها و توجه رسانه‌ها به وضعیت حقوق بشر در این مناطق شده است.
در همین حال، ناپدید شدن زبیر بلوچی، جوانی از نیکشهر، نگرانی‌های بیشتری برای خانواده‌ها به همراه داشته است. زبیر بلوچی، که اکنون نزدیک به ۲۰ روز است که مفقود شده، پس از بازداشت توسط نیروهای امنیتی، تاکنون هیچ اطلاعاتی از وضعیت او در دسترس نیست و پیگیری‌های خانواده وی از نهادهای مختلف همچنان بی‌نتیجه مانده است.
از سوی دیگر، در جاده جکیگور به راسک، دو سوختبر جوان بلوچ به نام‌های سرفراز پرکی‌زهی و جلال نوتک‌زهی‌راد در پی واژگونی و آتش گرفتن خودرو جان خود را از دست دادند. این حادثه، که یکی از تعداد زیاد سوانح جاده‌ای در این منطقه است، بارها توسط نهادهای مدنی به‌عنوان نتیجه‌ی نبود فرصت‌های شغلی پایدار و امنیتی در این مناطق مطرح شده است.
بلوچ‌ها؛ مردمی در حاشیه سیاست‌ها
ساکنان مناطق بلوچ‌نشین جنوب شرق ایران، به‌ویژه در استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان، بارها از کم‌توجهی، تبعیض ساختاری، و برخوردهای امنیتی گزارش داده‌اند. بسیاری از این افراد به‌دلیل فعالیت‌های سیاسی نبوده، بلکه تنها برای جست‌وجوی شغل و زندگی بهتر، با تهدید، بازداشت و خشونت‌های مختلف مواجه شده‌اند.
در این زمینه، برخی از دغدغه‌های جامعه مدنی که مطرح شده است به شرح زیر است:
-
ناپدید شدن‌های اجباری بدون پاسخ رسمی
-
ورود نیروهای امنیتی به منازل بدون مجوز قانونی
-
وضعیت اقتصادی نامساعد و فقدان فرصت‌های معیشتی پایدار
مردم میناب، همچنان مانند بسیاری از شهروندان بلوچ در مناطق جنوب شرق ایران، خواستار زندگی با کرامت، امنیت حقوقی و پایان دادن به سیاست‌های سرکوبگرانه و بی‌عدالتی‌ها هستند.