در اقدامی که با اعتراض گسترده خانوادهها و فعالان حقوق بشری روبهرو شده، چهار زندانی سیاسی و عقیدتی اهل سنت – که سه نفر از آنها بلوچ بودند – پس از اعدام در زندان وکیلآباد مشهد، بهصورت پنهانی و بدون اطلاع یا تحویل پیکر به خانوادهها دفن شدند.
این اعدامها بامداد شنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۴ (۱۲ آوریل ۲۰۲۵) صورت گرفته و هویت جانباختگان به شرح زیر اعلام شده است:
-
عبدالرحمن گرگیج
-
عبدالحکیم عظیم گرگیج
-
تاجمحمد خرمالی
-
فرهاد شاکری (شهروند ترکمن)
خانوادههای این زندانیان گفتهاند که به آنها وعده داده شده بود پس از پرداخت هزینههای قانونی، پیکر عزیزانشان را تحویل بگیرند و مراسم خاکسپاری را خودشان انجام دهند. اما پیش از آنکه چنین اتفاقی رخ دهد، ناگهان اطلاع یافتند که پیکرها بدون اطلاع قبلی دفن شدهاند.
افراد نزدیک به خانوادهها به تلویزیون روژن گفتهاند قبور نشاندادهشده هیچ نشانی از تازگی نداشتند و همین مسئله شائبه پنهانکاری در محل دفن واقعی پیکرها را تقویت کرده است.
نقض حقوق انسانی و قانونی
این اقدام که حق خانوادهها برای وداع، انجام مراسم مذهبی و تشییع جنازه را نقض میکند، برخلاف قوانین داخلی جمهوری اسلامی ایران و تعهدات بینالمللی در زمینه حقوق بشر است. خانوادهها خواستار پاسخگویی مقامهای مسئول شدهاند و از نهادهای بینالمللی خواستهاند برای روشن شدن حقیقت وارد عمل شوند.
الگویی تکرارشونده در سرکوب اقلیتها
این حادثه در ادامه روند فزاینده سرکوب اقلیتهای مذهبی و قومی، بهویژه اهل سنت بلوچ، رخ داده است. در فاصله ۱۹ تا ۲۳ فروردینماه، دستکم ۱۴ زندانی بلوچ در زندانهای مختلف ایران اعدام شدهاند؛ بسیاری از این افراد با اتهاماتی مبهم یا بدون دسترسی کافی به وکیل محاکمه شدهاند.
دفن پنهانی این چهار زندانی سیاسی نهتنها غم و اندوه عمیقی در میان خانوادهها و جامعه اهل سنت ایجاد کرده، بلکه نشانهای نگرانکننده از شدت گرفتن فشارها بر اقلیتهای دینی و قومی در ایران است.