زاهدان، جمعه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ / ۲ مه ۲۰۲۵
بلوچستان، با گسترهای وسیع در جنوبشرق ایران، نهتنها از نظر جغرافیایی بلکه از منظر اقتصادی، فرهنگی و مذهبی نیز منطقهای منحصر بهفرد محسوب میشود. این استان، با مرزهای مشترک با پاکستان و افغانستان و دسترسی به دریای عمان، در یکی از حساسترین نقاط ژئوپولیتیکی کشور قرار دارد.
بندر چابهار؛ قلب تپنده تجارت جنوبشرق
در این منطقه، بندر راهبردی چابهار جایگاه ویژهای دارد. این بندر با دارا بودن دو اسکله مهم شهید بهشتی و شهید کلانتری، قابلیت پهلوگیری کشتیهای بزرگ اقیانوسپیما را دارد و بهعنوان دروازه تجارت شرق کشور شناخته میشود. چابهار نقطه اتصال ایران به کریدورهای بینالمللی نظیر مسیر هند-افغانستان-آسیای مرکزی است.
تنوع طبیعی؛ از خرما تا نارگیل
اقلیم متنوع بلوچستان، امکان تولید محصولات کشاورزی و باغی خاصی را فراهم کرده است. در شهرستان سراوان بیش از ۶۰ نوع خرما کشت میشود، و در چابهار نیز میوههایی چون انبه، موز و نارگیل رشد مییابد. علاوه بر این، گیاهان دارویی مانند آلوئهورا و درختان بومی نظیر بنه در مناطق کوهستانی یافت میشوند.
چندفرهنگی و چندمذهبی؛ ویژگیهای خاص اجتماعی
از لحاظ جمعیتی، اکثریت مردم بلوچستان را مسلمانان اهلسنت تشکیل میدهند. با این حال، اقلیتهایی از شیعیان، زکریها، بهائیان، و نیز اقلیتهای مذهبی هندو و سیک نیز در این منطقه حضور دارند. حضور تاریخی هندوها، بهویژه در چابهار و زاهدان، به دوران قاجار بازمیگردد. آنان در عرصه تجارت پارچه، چای و کالاهای وارداتی فعال بودهاند و معابدی نظیر معبد هندوها در چابهار از آن دوران به جا مانده است.
پس از تقسیم هند در سال ۱۹۴۷ و همچنین انقلاب ۱۳۵۷، بسیاری از خانوادههای هندو منطقه را ترک کردند. اما هنوز چند خانواده در چابهار ساکناند و در حوزه بازرگانی فعالیت دارند.
ترکیب قومی و مهاجرتی متنوع
بلوچستان در دهههای اخیر پذیرای پناهجویان افغان، بهویژه هزارهها، بوده است. حضور این جمعیتها بههمراه مهاجران داخلی از سایر استانها، تنوع فرهنگی و انسانی منطقه را گسترش داده است.