یکشنبه ۲۴ فروردین ۱۴۰۴ برابر با ۱۳ آوریل ۲۰۲۵ میلادی
بینجو، سازی پرجنبوجوش و روحنواز، امروز به یکی از نمادهای موسیقی بلوچ تبدیل شده؛ اما کمتر کسی میداند که ریشههای این ساز محبوب، به اسباببازیای ژاپنی بازمیگردد که روزگاری وارد خانههای سادهی مردم بلوچ شد و در دستان یک خانواده هنرمند، متحول گردید.
در مصاحبهای اختصاصی با استاد راجه بھائی جان، از چهرههای شناختهشده موسیقی بلوچ و عضو خانوادهای که سه نسل است هنر بینجو را در لیاری کراچی زنده نگاه داشتهاند، تاریخ شگفتانگیز این ساز بازگو شد.
راجه بھائی جان با اشتیاق از پدر و پدربزرگش یاد میکند؛ کسانی که در سالهای دور با نبوغ و تمرین بیوقفه، این وسیله ساده را به سازی اصیل تبدیل کردند. او میگوید:
اولین بار این وسیله مثل یک اسباببازی به خانه ما آمد. پدرم با تغییراتی کوچک، صداهای شگفتانگیزی از آن گرفت. کمکم شروع به نواختن آهنگهای فولکلور کرد و مردم مجذوبش شدند.
بینجو که امروزه در بلوچستان ایران، پاکستان و حتی مناطق بلوچنشین هند نواخته میشود، نهتنها صدایی دلنشین دارد، بلکه به نمادی از مقاومت فرهنگی، خلاقیت و عشق به موسیقی تبدیل شده است.
راجه بھائی جان در ادامه از چالشهای هنرمندان بلوچ میگوید؛ از نبود حمایت گرفته تا تلاش برای حفظ اصالت موسیقی بومی در برابر موجهای تجاریسازی. اما در عین حال تاکید میکند که عشق مردم بلوچ به موسیقی، رمز ماندگاری این ساز بوده است.
او در پایان این گفتگو میافزاید:
بینجو دیگر فقط یک ساز نیست؛ صدای دل مردم بلوچ است. ما با آن گریه میکنیم، میخندیم و زندهایم.
برای تماشای نسخه کامل این گفتگو و اجرای زنده استاد راجه بھائی جان، به پلتفرمهای رسمی تلویزیون رُژن سر بزنید.